มารู้จักระบบภูมิคุ้มกัน ตอนที่ 2 |
|
|
|
Written by punjalak
|
Thursday, 03 April 2014 12:20 |
ที่มา : http://www.youtube.com/channel/UC3EjUSS_Ea-6XeGXKYtrE7g อัพโหลดโดย kob nisa
ฮิสตามีน เป็นสารที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ พบมากตามเนื้อเยื่อต่างๆของร่างกาย เกิดจากปฏิกิริยาการดึงเอาหมู่กรดออกจากโมเลกุลของกรดอะมิโนชนิดหนึ่งคือ ฮิสทีดีน (histidine) ปฏิกิริยานี้เกิดมากในแม็สเซลล์ (mast cell) แม็สเซลล์เป็นเซลล์ขนาดใหญ่ มีอยู่ตามเนื้อเยื่อเกี่ยวพันต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เนื้อเยื่อเกี่ยวพันที่ขนานกับหลอดเลือด นอกจากเราจะพบฮิสตามีนอยู่ภายในแม็สเซลล์ของเนื้อเยื่อแล้ว ยังพบฮิสตามีนได้ในระบบเลือดอีกด้วย โดยอยู่ภายในเซลล์เม็ดเลือดขาวชนิดหนึ่ง เรียกว่า “เบโซฟิลส์” (basophils)
สารก่อภูมิแพ้ (allergen) ได้แก่สารต่างๆทั้งที่มีอยู่เองตามธรรมชาติ หรือสารที่มนุษย์ประดิษฐ์ขึ้น โดยทั่วไปคนที่เป็นโรคภูมิแพ้มักแพ้สารต่อไปนี้ คือ ละอองเกสรดอกไม้ ขนสัตว์ พิษแมลง อาหาร (เช่นไข่ นม ปลา อาหารทะเล) สารเคมี โลหะ รวมทั้งตัวไรในฝุ่น ซึ่งเป็นแมลงตัวเล็กๆ มองด้วยตาเปล่าไม่เห็น พบได้ง่ายตามผ้าม่าน ผ้าปูที่นอน ผ้าห่ม พรมเช็ดเท้า ในปัจจุบันสถิติของคนที่แพ้ตัวไรฝุ่นเพิ่มขึ้นเป็นจำนวนมาก
อิมมูโนกลอบูลิน (Immunoglobulin) เรียกสั้นๆว่า “ไอจี” เป็นโปรตีนชนิดหนึ่งที่ร่างกายสร้างขึ้นมาเพื่อต่อต้านสิ่งแปลกปลอม อาจเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า สารต่อต้านสิ่งแปลกปลอมหรือแอนติบอดี (antibody) ในคนปกติ อิมมูโนกลอบูลินจะเป็นชนิด“จี” เป็นส่วนใหญ่ สำหรับคนที่เป็นโรคภูมิแพ้ มักสร้างชนิด “อี” ออกมาต่อต้านสิ่งแปลกปลอม เราเรียกอิมมูโนกลอบูลินชนิดนี้ว่า “ไอจีอี” (IgE) เมื่อทราบถึงคำจำกัดความของสารก่อภูมิแพ้และไอจีอีแล้ว ต่อไปจะอธิบายถึงกระบวนการของการหลั่งฮิสตามีน
เมื่อร่างกายของคนที่เป็นโรคภูมิแพ้ได้รับสิ่งแปลกปลอมเข้าไปเป็นครั้งแรก สิ่งแปลกปลอมนี้จะกระตุ้นให้เม็ดเลือดขาวชนิดหนึ่ง กลายสภาพเป็นพลาสมาเซลล์ (plasma cell) สร้างไอจีอี ที่มีความจำเพาะต่อสิ่งแปลกปลอมหรือสารก่อภูมิแพ้ชนิดนั้นออกมา ไอจีอีที่เกิดขึ้นจะเข้าเกาะกับผิวของแม็สเซลล์หรือเบโซฟิลส์ในช่วงนี้จะไม่มีอาการแพ้ปรากฏขึ้น
ต่อมาเมื่อคนๆนั้นได้รับสารก่อภูมิแพ้ชนิดเดียวกันอีก คราวนี้แทนที่สารก่อภูมิแพ้นี้จะกระตุ้นให้พลาสมาเซลล์สร้างไอจีอี กลับปรากฏว่าสารก่อภูมิแพ้นี้เข้าจับกับไอจีอีที่มีความจำเพาะทันที เกิดเป็นปฏิกิริยาทางภูมิคุ้มกันขึ้นเรียกว่า “ปฏิกิริยาไวเกินแบบเกิดทันที” (Immediate hypersensitivity reaction) ผลคือแม็สเซลล์หลั่งฮิสตามีนออกมา เกิดอาการแพ้แบบต่างๆดังที่ได้กล่าวมาแล้วข้างต้น
|
Last Updated on Wednesday, 30 April 2014 08:33 |